Mate en matcha worden vaak verward vanwege hun gelijkende namen en er zijn ook enkele overeenkomsten tussen de twee populaire theesoorten, maar als je het een aan een fiere Japanner of Zuid-Amerikaan vraagt, dan is het zeker niet hetzelfde!
… En ze hebben gelijk!
In dit artikel probeer ik uitvoerig te beschrijven wat mate en matcha respectievelijk zijn en welke overeenkomsten en verschillen er zijn tussen de theesoorten, de cultuur, het gehalte aan voedingsstoffen, de bereiding, de smaak en de prijs.
Wat is yerba mate?
Yerba mate is een plant die groeit op akkers en plantages in Zuid-Amerika. De bladeren van de plant worden geoogst, gedroogd, gerijpt en versneden voor het de mate wordt die we bij Matetea verkopen. Technisch gezien is mate geen thee, het is een geheel eigen soort drank. Over het algemeen accepteert men echter dat mate tot de categorie thee behoort, vanwege de vele gelijkenissen.
Mate werd ontdekt door de Guarani Indianen en toen de Spaanse ontdekkingsreizigers in de 16de eeuw Zuid-Amerika bezochten, informeerden ze de Europeanen over een smakelijke en verfrissende drank. Mate is sindsdien uitgegroeid tot één van de meest populaire "thee" ter wereld. Het is zelfs een nationale drank geworden in Argentinië en Uruguay. Het bijzondere van mate is dat de bladeren losjes in een kalebas (kopje) worden gegoten en dat de thee dan door een bombilla (rietje met filter) wordt gedronken.
Als je meer informatie wilt over yerba mate en waar het vandaan komt, raad ik je aan het volgende artikel te lezen: Wat is yerba mate? En waar komt het vandaan?
Wat is matcha?
Matcha is groene thee in poedervorm die sinds de 12de eeuw in Japan verbouwd wordt. Matcha wordt gemaakt van de theeplant Camellia sinensis en werd uitgevonden door een Chinese Zen monnik.
Matcha thee behoort tot de familie van groene thee, wat de "originele" thee is. De thee wordt uitsluitend gemaakt van de beste Tencha bladeren, die gestoomd en gemalen worden tot een fijn poeder dat de kenmerkende en sterke, groene kleur krijgt. De beste en voortreffelijkste Matcha theesoorten komen uit Uji (Kyoto) in Japan.
Het is meer dan thee, het is cultuur, geschiedenis en traditie
Matcha thee wordt in Japan gebruikt bij theeceremonies, die samengaan met de zen boeddhistische ethiek en de thee is een vast onderdeel van de beroemde Japanse theeceremonie Cha No Yu. De ceremonie is een ingetogen moment gecombineerd met het genot van thee, dat innerlijke rust moet brengen. Matcha wordt vaak bij speciale gelegenheden gedronken, maar het wordt steeds gebruikelijker om matcha ook in het dagelijks leven te drinken.
Terwijl Matcha vaak bij speciale gelegenheden wordt genoten, wordt mate dagelijks geconsumeerd. Je vindt zelden een Zuid-Amerikaan zonder zijn mate gereedschap binnen handbereik. Het belang dat mate voor de Zuid-Amerikaanse bevolking heeft, is misschien het best te vergelijken met het belang van koffie voor Europeanen. Hoewel mate een alledaagse drank is, zijn er aan de thee onmiskenbare rituelen verbonden. Een voorbeeld van zo'n ritueel is dat de mensen bij sociale bijeenkomsten vaak één kalebas (kopje) delen. Verder is het drinken van mate een symbool van de overgang van kind naar volwassene.
Wat zit er in mate en matcha?
Er zijn enkele overeenkomsten wat betreft het voedingsgehalte van de twee traditionele dranken. Matetea yerba mate bevat thiamine (vitamine B1), vitamine B6, kalium, magnesium, ijzer, zink en wel 219-242 mg cafeïne per portie, terwijl matcha vitamine C, zink, kalium en ongeveer 75mg cafeïne per portie bevat.
Omdat ze vergelijkbaar zijn qua inhoud, zal het onmiddellijke effect ook vergelijkbaar zijn. Het gehalte aan o.a. thiamine (vitamine B1), vitamine B6, magnesium, zink en kalium draagt bij tot verminderde vermoeidheid en moeheid, terwijl het hoge cafeïnegehalte bijdraagt tot lichamelijk welzijn en geestelijke helderheid.
Als mate en matcha hetzelfde effect hebben - welke kan je dan best kiezen?
Hoewel het verschil in effect gering is, zijn er grote verschillen als het gaat om smaak, bereiding, en het gevoel / de ervaring die je krijgt. Laten we dit eens nauwkeuriger bekijken.
Er wordt gezegd dat de bereiding van matcha net zo belangrijk is voor de ervaring als het werkelijk genieten van de gebrouwen thee. Bij het bereiden en genieten van matcha op de traditionele manier hoort speciaal gereedschap zoals; een thee kom (een chawan genoemd), een bamboe garde (een chasen genoemd), een bamboe lepel (een chashaku genoemd), een Matchasi en een thermometer. Het kan een beetje uitdagend zijn om het perfecte brouwsel te maken, maar het is zeker het proberen waard is! De laatste jaren is matcha latte erg populair geworden - net als latte macchiato - je kan er melk aan toevoegen. Matcha kan ook gebruikt worden om mee te bakken en te koken. Je kan matcha kwarktaart maken, matcha smoothies en nog veel meer - alleen je fantasie stelt grenzen aan de mogelijkheden van matcha.
Yerba mate wordt traditioneel gebrouwen met de twee gereedschappen; kalebas (beker) en bombilla (rietje). Net als het bereiden van matcha vergt het een beetje training, maar je krijgt er een heel authentieke ervaring voor terug. Bij Matetea hebben we het gemakkelijk gemaakt mate te bereiden door de twee essentiële brouwgereedschappen, kalebas en bombilla, aan te bieden in een handig en praktisch ontwerp. Ook bieden we een Franse pers aan, die het gemakkelijk maakt grotere porties mate te bereiden voor familie en vrienden.
Als je overweegt je yerba mate avontuur te beginnen en de authentieke ervaring wenst, dan koop je onze kalebas en bombilla hier. Wil je grotere porties brouwen voor vrienden en familie, dan raden we onze Franse pers aan, die je hier kan kopen.
We hebben een uitgebreide videogids gemaakt over hoe je het perfecte kopje mate klaarmaakt hier: Hoe yerba mate thee te maken met een kalebas en bombilla en hier: Hoe maak je yerba mate in een franse pers.
Even terzijde; beide drankjes kunnen zowel als warme als koude brouwsels gedronken worden en je kan er gemakkelijk extra ingrediënten aan toevoegen om de drankjes te personaliseren zoals je wenst. Bekijk hier onze gids over hoe je tereré (ijsthee) bereidt; Hoe maak je yerba mate ijsthee (Tereré)? en onze aanbevelingen over hoe je je mate een smaakvolle twist kan geven hier: Yerba mate met een lekkere twist.
Smaakt Mate beter dan Matcha en kan je het verschil merken?
Mate en Matcha zijn heel verschillend van smaak. Matetea yerba mate smaakt fris en heeft een mild aroma met licht bittere tonen. Het is gemakkelijk in grote hoeveelheden te consumeren, want het doet denken aan een gewone, smakelijke groene thee. Matcha heeft een heel eigen smaakspectrum - intens, vol van smaak en met meer bittere nuances. Matcha wordt vaak ritueel en bewust in kleinere hoeveelheden gedronken. Mate en matcha hebben als overeenkomst dat de ervaring afhangt van de kwaliteit, de hoeveelheid en de bereiding van het product.
De smaak van mate varieert van fris en zuur tot rokerig en aards. Van Matetea PURE (100% yerba mate) wordt vaak gezegd dat de smaak doet denken aan groene/kruidenthee van hoge kwaliteit. Mate bladeren kunnen er lichtgroen tot bruinachtig uitzien - dit hangt af van hoe lang de bladeren gerijpt zijn. Hoe langer ze rijpen, hoe milder en minder bitter de smaak wordt.
Matcha, daarentegen, is een lichtgroen poeder. De thee heeft een lichte kruidige / grasachtige nasmaak en lijkt qua smaak ook op groene thee.
Prijs: Mate thee of matcha thee?
Mate is over het algemeen goedkoper dan matcha, maar het zijn twee natuurlijke producten die qua prijs niet met elkaar vergeleken kunnen worden. Matetea yerba mate kost ongeveer 30 dkk per 100 gram en matcha kost ongeveer 75 dkk per 100 gram. Er is een heel groot verschil in de kwaliteit van mate en matcha die er is en daarom moet je voorzichtig zijn met prijsvergelijkingen. Bij Matetea maken we mate van de hoogste kwaliteit, die uitsluitend bestaat uit bladeren die biologisch en duurzaam geproduceerd zijn.
Mate en matcha zijn speciaal ontwikkelde producten die je niet altijd in je plaatselijke supermarkt vindt. Er is een grotere kans dat je matcha in winkels vindt dan mate, maar het is altijd online te vinden.
Conclusie
Ik begrijp dat het moeilijk kan zijn om door de wereld van mate en matcha te navigeren, maar hopelijk is het na het lezen van dit artikel een beetje gemakkelijker geworden. Mate en matcha komen uit verschillende delen van de wereld, ze worden heel verschillend gebrouwen en smaken verschillend... dus de grootste overeenkomst moet de uitspraak van hun namen zijn, die zelfs ik soms kan verwarren.
Ik zou je aanraden beide theesoorten te proberen en je persoonlijke favoriet te ontdekken. Ik heb de mijne gevonden ;)
Bedankt voor het lezen!
Mads / Oprichter van Matetea